Ben ik verdachte in een strafzaak?

De wet geeft in artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering aan wanneer iemand als verdachte kan of dient te worden aangemerkt:

“1. Als verdachte wordt vóórdat de vervolging is aangevangen, aangemerkt degene te wiens aanzien uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit voortvloeit.

2. Daarna wordt als verdachte aangemerkt degene tegen wie de vervolging is gericht.

3. De aan de verdachte toekomende rechten komen tevens toe aan de veroordeelde tegen wie een strafrechtelijk financieel onderzoek is ingesteld of te wiens aanzien op een vordering van het openbaar ministerie als bedoeld in ARTIKEL 36E VAN HET WETBOEK VAN STRAFRECHT niet onherroepelijk is beslist.

4. De verdachte die de Nederlandse taal niet of onvoldoende beheerst, is bevoegd zich te laten bijstaan door een tolk.”

Kort samengevat bent u volgens de wet in de volgende drie gevallen een verdachte: 

1. Als uit feiten of omstandigheden een redelijk vermoeden naar voren komt dat u zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit.

2. Als u door de overheid daadwerkelijk wordt vervolgd voor een strafbaar feit.

3. Als er tegen u een strafrechtelijk financieel onderzoek loopt of als u voor een strafbaar feit veroordeeld bent en de officier van justitie probeert wederrechtelijk verkregen voordeel van u te ontnemen.

Een redelijk vermoeden van schuld

Als er voldoende aanleiding is om u te verdenken van het plegen van een strafbaar feit dan kunt u aangemerkt worden als verdachte. Er moet aldus een ‘redelijk vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit’ bestaan. Ter illustratie een bekend voorbeeld in de jurisprudentie (rechtspraak):

In het arrest van de hollende kleurling ging het erom dat volgens artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering het redelijk vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit moet blijken uit feiten en omstandigheden. Alleen dan kan iemand worden aangemerkt als verdachte. In de zaak van de hollende kleurling ging het om de aanhouding van een donker getinte  man. De agenten meenden dat zij voldoende aanleiding hadden om aan te nemen dat de man verdovende middelen bij zich droeg. De man werkte niet mee aan de fouillering en tijdens een worsteling met de agenten viel er heroïne uit zijn zak waarop de man vervolgens werd aangehouden. Uit deze uitspraak volgt dat enkel de omstandigheid dat iemand uit de richting van een café komt lopen, dat bekend staat om handel en gebruik van verdovende middelen, geen redelijk vermoeden van schuld van enig strafbaar feit met zich meebrengt. De waarneming van de agenten an sich leverde op zichzelf geen grond op voor een verdenking. Deze persoon was dus ten onrechte aangemerkt als verdachte.

De overheid heeft de vervolging aangevangen

De wet geeft geen definitie voor het begrip vervolging. Uit handelingen van het Openbaar Ministerie kan doorgaans wel worden opgemaakt dat er een vervolging is aangevangen en iemand als verdachte is aangemerkt én dus wordt beschuldigd van het plegen van een strafbaar feit. Hierbij kan gedacht worden aan het uitbrengen van een dagvaarding om voor een rechter te verschijnen maar de politie kan ook tijdens een politieverhoor aangeven dat u wordt gehoord als verdachte en zo zijn er nog wel een paar voorbeelden te bedenken.

Een strafrechtelijk financieel onderzoek

In dit geval is er sprake van een strafrechtelijk financieel onderzoek waarin iemand als verdachte is aangemerkt. Het Openbaar Ministerie is erg actief om geld of bezittingen die zijn verworden door het plegen van strafbare feiten van de verdachte af te pakken. Dergelijke vorderingen worden juridisch ontnemingsvorderingen genoemd en zien erop dat het wederrechtelijk verkregen voordeel door de verdachte wordt terugbetaald aan de Staat. Een strafbaar feit mag immers niet lonen.

Zolang de rechter nog geen uitspraak heeft gedaan over het mogelijk wederrechtelijk verkregen voordeel, dan bent u in ‘gewoon’ een verdachte in een strafrechtelijk financieel onderzoek.

Aangemerkt als verdachte? Neem contact op!

Uiteindelijk is het de rechter die een beslissing neemt of u ten onrechte bent aangemerkt als verdachte. Heeft u een dagvaarding ontvangen, een uitnodiging voor een politieverhoor of bent u op enigszins andere wijze als verdachte aangemerkt in een strafzaak? Neem dan direct contact op met een van onze gespecialiseerde strafrechtadvocaten.