Als u verdacht wordt van een strafbaar feit kunt u een uitnodiging of oproeping krijgen voor een politieverhoor. De Politie gaat dan vragen stellen aan u als verdachte. U bent niet verplicht om antwoord te geven op vragen. Maar is dat wel verstandig?
Als u verdacht bent van een strafbaar feit zal de politie vaak eerst onderzoek doen. Daarna wordt u uitgenodigd voor een politieverhoor. Tenzij u eerder al bent aangehouden, bijvoorbeeld bij een ontdekking van een strafbaar feit 'op heterdaad' of bij een ernstig strafbaar feit. Tijdens deze ondervraging zal de politie proberen om de feiten op tafel te krijgen en de zaak 'rond' te krijgen. Niet altijd wordt daarbij op een 'objectieve' (open) manier gewerkt. Als advocaat komen wij namelijk regelmatige suggestieve vragen tegen en een verdachte staat vaak onder spanning, omdat je - nog los van de vraag of er sprake is van schuld - in een verdedigende positie wordt gedrukt, ook nog in een vreemde omgeving (politiebureau). Juist in deze situatie is het belangrijk het hoofd koel te houden en te beoordelen of het ten eerste wel verstandig is om antwoord te geven op vragen tijdens het verhoor en vervolgens de antwoorden op een juiste en weloverwogen manier te geven, in alle benodigde rust. Daarvoor zorgen wij als advocaat voor danwel tijdens uw politieverhoor!
Meestal begint het politieverhoor met een zogenaamde 'sociale verklaring'. In dit verhoor worden vragen gesteld over uw persoonlijke situatie. Woont u bijvoorbeeld alleen of samen, wat is uw inkomen en heeft u schulden of een verslaving? Met dit verhoor ontstaat een beeld over u en wordt u - omdat nog niet direct over de strafzaak wordt gesproken - op uw gemak gesteld. Het is belangrijk dat u zich realiseert dat ook in uw persoonlijke verhoor vragen (verstopt) kunnen zitten die voor de zaak waarvan u wordt verdacht van belang kunnen zijn!
Na dit sociale verhoor begint het inhoudelijke politieverhoor. De vragen worden aan u gesteld over het strafbare feit. Vaak worden de vragen niet direct 'op de man (of vrouw) af' gesteld, maar door middel van een 'verhoorschema'. Er worden dan vragen gesteld die vrij algemeen lijken, maar die later in het verhoor 'terug komen' en u dan worden tegengeworpen (confrontatie), zeker als u eerder iets heeft verklaard wat daarmee in tegenspraak lijkt te zijn.
Tijdens dit verhoor kunt u zich door een advocaat laten bijstaan. Als u bent aangehouden kan dit pro-deo (advocaat zonder kosten), maar anders is dat (nog) voor eigen rekening. Wij adviseren onzel cliënten vaak van te voren over wat zij kunnen verwachten tijdens het verhoor en - als het strikt noodzakelijk is of absoluut gewenst - gaan wij ook mee naar de verhoren. Doorgaans voor een vast bedrag. Vaak besparen wij ook deze kosten voor mensen met een minimum inkomen, door het advies vantevoren te geven. De ervaring leert dat mensen in de meeste zaken het verhoor dan wel goed doorkomen. Tijdens het verhoor ondersteunen wij een verdachte en kunnen wij ingrijpen als er onder ongepaste druk (bijvoorbeeld suggestieve vraagstelling) vragen worden gesteld.
Nadat u bent verhoord zal de politie de strafzaak voorleggen aan de Officier van Justitie, die bepaalt wat er met uw zaak gaat gebeuren. Dat kan een sepot zijn, maar ook een oproeping voor een tomzitting of omzitting is mogelijk. Een sepot houdt in dat de zaak niet verder gaat (wordt vervolgd). Maar let op: Hier kunnen voorwaarden aan worden verbonden en ook de sepotcode (reden van sepot) kan van belang zijn voor uw Justitiële Documentatie (strafblad) Een oproeping voor een omzitting of tomzitting houdt in dat uw zaak voor de Officier van Justitie wordt gebracht. Dat is géén onafhankelijk rechter en als u daar een afdoening accepteert heeft dat ook gevolgen voor uw strafblad. En wellicht was u bij de rechter wel vrijgesproken of had u een lagere straf gehad..
Het is dan ook belangrijk de afloop altijd even met ons te bespreken. Als advocaat staan wij vaak verdachten bij tijdens en voor een politieverhoor en tomzittingen en omzittting zijn onze dagelijkse werkzaamheden. Wij hebben daar dan ook veel ervaring in.
Aanhouding bij uw politieverhoor en voorlopige hechtenis
Het is mogelijk dat u voor of tijdens uw verhoor wordt aangehouden. Of mogelijk bent u al aangehouden toen u naar het politiebureau bent gebracht. In dat geval heeft u inmiddels het recht voorafgaande aan uw politieverhoor een advocaat te spreken. Dit noemt men het recht op 'consultatiebijstand' of 'consultatierecht'.
U kunt ook van dit recht afstand doen, behalve in bijzondere situaties. Wij raden u aan om nooit van dit recht afstand te doen en altijd eerst contact met ons op te nemen of onze naam door te geven zodat wij naar het politiebureau kunnen komen. Vaak wordt er gedacht: ' ik heb toch niets te verbergen', maar ook in dat soort gevallen worden er vaak verklaringen afgenomen waarvan later wordt gezegd: ' maar zo heb ik het niet gezegd of bedoeld'. Een eenmaal afgelegde verklaring is echter niet meer in te trekken! Daarbij is het niet zo eenvoudig als het lijkt om een verklaring af te leggen, los van de vraag of u onschuldig bent, als u in een situatie zit waar u van uw vrijheid bent beroofd.
Mocht u langer moeten blijven dan zes uur voor onderzoek, dus het politieverhoor of het nemen van vingerafdrukken (nachtelijke uren tellen niet mee), dan wordt u in verzekering gesteld. De hulpofficier van justitie geeft dan toestemming om u maximaal drie dagen langer te houden. Mocht men u nog langer willen binnen houden, dan moet een onderzoeksrechter daarvoor toestemming geven, de Rechter-commissaris. Die beslist over een termijn van veertien dagen. In zware zaken kan de voorlopige hechtenis worden verlengd met 90 dagen door de Raadkamer
Hoewel het verstandig is altijd even contact met ons als advocaat op te nemen als u een politieverhoor uitnodiging krijgt, geven wij u graag navolgende (algene) tips die vaak in onze strafzaken van toepassing zijn:
Tot een bepaalde inkomens- en vermogensgrens heeft u recht op gratis rechtshulp oftwel gratis rechtsbijstand in uw Strafzaak en wordt u een Pro Deo Strafrechtadvocaat toegekend. U krijgt dan een zogenaamde "straf toevoeging". Dit betekent dat de kosten voor rechtshulp in uw Strafzaak door uw Strafrechtadvocaat grotendeels betaald worden door de Overheid.
